روی آموزش خودتان سرمایه‌گذاری کنید نه حدس و گمان

در ارتباط با بیت‌کوین این روزها آدم‌ها سه دسته‌اند: آن‌ها که «سمپات» بیت‌کوین هستند و تصور می‌کنند چاه نفت کشف کرده‌اند؛ آن‌ها که علیه بیت‌کوین هستند و ایمان راسخ دارند بیت‌کوین حبابی بیش نیست و دیر یا زود زمین می‌خورد؛ دسته اندکی هم هستند که نه له بیت‌کوین‌اند نه علیه آن. این دسته سعی می‌کنند فناوری و کسب‌وکار پشت بیت‌کوین را درک کنند. این دسته مثل دیوانه‌های سفته‌باز مدام خبرهای بالا رفتن قیمت را مرور نمی‌کنند و ترس پایین آمدن قیمت هم ندارند. این دسته روی خودشان سرمایه‌گذاری می‌کنند و روی آموزش خودشان؛ دقیقاً مانند کسانی که در نیمه اول دهه نود میلادی سعی کردند توسعه وب را یاد بگیرند. این‌ها کسانی بودند که بعداً به بزرگ‌ترین کارآفرین‌های دنیای دیجیتال تبدیل شدند.

بیت‌کوین هم‌ چنین وضعیتی دارد و احتمالاً در سال‌های آینده ابعاد بیشتری از این دستاورد فناوری را درک خواهیم کرد. منتها الان چه‌کار باید کرد؟ باید بنشینیم و ادای سفته‌بازها و دلال‌ها را درآوریم و به این فکر کنیم که برویم در بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کنیم یا نکنیم؟ این به نظرم دم‌دستی‌ترین انتخاب در برابر یکی از مهم‌ترین روندهای فناوری چند سال اخیر است. عاقلانه‌ترین کار این است که زمان بگذاریم و روی آموزش خودمان سرمایه‌گذاری کنیم. دیدن بیت‌کوین به عنوان یک ابزار سرمایه، سرمایه‌گذاری بر روی حدس و گمان است. ممکن است سود خوبی کنیم و ممکن است ضررهای بدی نصیب ما شود. منتها اگر روی آموزش خودمان سرمایه‌گذاری کنیم این سرمایه‌گذاری از دست رفتنی نیست. در این یادداشت سعی می‌کنم به این موضوع بپردازم که وقتی درباره بیت‌کوین صحبت می‌کنیم داریم درباره چه چیزی حرف می‌زنیم.

بیت‌کوین به‌عنوان پروتکل

پروتکل یعنی این‌که چگونه یک دیتابیس توزیع‌شده (زنجیره بلوک) بسازیم، چگونه آن را تجزیه‌وتحلیل کنیم، چگونه تراکنش‌ها در کنار هم قرار می‌گیرند و یک تراکنش موفق از چه چیزهایی ساخته می‌شود و مواردی مثل این. شاید شنیده باشید که قلب تپنده بیت‌کوین زنجیره بلوک است. فناوری زنجیره بلوک یک پایگاه داده توزیع‌شده مبتنی بر اجماع است و اطلاعات به‌صورت تغییرناپذیر بر روی شبکه‌ای همتا به همتا و به شکلی امن ذخیره می‌شود. مبنای این فناوری سه فناوری دیگر است که پیش‌ازاین هم وجود داشته‌اند اما ترکیب هوشمندانه آنها زنجیره بلوک را خلق کرده است. این سه فناوری عبارت‌اند از: شبکه همتا به همتا؛ رمزنگاری و پلتفرم نرم‌افزاری. این روزها بسیاری از دانشگاه‌های معتبر جهان، بانک‌های مرکزی، دولت‌ها و کسب‌وکارهای پیشرو در حال کار بر روی زنجیره بلوک هستند. کتاب‌های خوبی در این زمینه منتشر شده است و در کنار روندهای مهم فناوری معمولاً از زنجیره بلوک هم نام برده می‌شود.

بیت‌کوین به‌عنوان شبکه

بیت‌کوین یک شبکه همتا به همتا است که در آن «نودها» بدون استفاده از یک سرور مرکزی به هم متصل می‌شوند. نودها در این شبکه همتا به همتا پیام‌هایی را با هم ردوبدل می‌کنند که در نهایت بلوک‌های جدیدی ساخته می‌شود که به زنجیره بلوک موجود اضافه می‌شود. درواقع تراکنش‌های بیت‌کوینی در این شبکه قابل‌مشاهده است و همه‌چیز به‌صورت شفاف قابل‌ردیابی است. همین الان می‌توانید به وب‌سایت Blockchain.info  بروید و تراکنش‌های بیت‌کوین را ببینید. آنجا کاملا شفاف مشخص است که چقدر پول جابجا می‌شود.

بیت‌کوین به‌عنوان ارز رمزنگاری‌شده

در موارد قبلی بیت‌کوین را Bitcoin می‌نویسیم اما در این مورد بیت‌کوین را bitcoin می‌نویسیم. وقتی به‌جای B از b استفاده می‌کنیم یعنی داریم درباره ارز بیت‌کوین صحبت می‌کنیم؛ همین چیزی که این روزها این‌همه سروصدا کرده و همه را به دنبال خودش کشانده است. درمجموع حداکثر ۲۱ میلیون بیت‌کوین در دنیا وجود خواهد داشت که اکنون کمتر از ۱۷ میلیون بیت‌کوین آن استخراج شده است. بیت‌کوین واحد اندازه‌گیری است و مانند پول می‌ماند؛ با این تفاوت که هیچ دولت و بانک مرکزی از آن پشتیبانی نمی‌کند. هر بیت‌کوین به ۱۰۰ میلیون قطعه تقسیم می‌شود که به هرکدام از آنها یک ساتوشی گفته می‌شود. شاید نام «تریدر» را شنیده باشید. تریدرها یا معامله‌گرها کسانی هستند که به بیت‌کوین به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنند؛ برخی کوتاه‌مدت و برخی بلندمدت. این افراد سعی می‌کنند با خریدوفروش بیت‌کوین کسب سود کنند. این روزها تب معامله‌گری بالا گرفته و خیلی‌ها تصور می‌کنند که می‌توانند از طریق خریدن و بعد فروختن بیت‌کوین پول‌دار شوند.

بیت‌کوین به‌عنوان یک پروژه منبع باز

پیاده‌سازی پروتکل بیت‌کوین از طریق یک پروژه منبع باز است که با زبان C++ نوشته‌شده است. برای این‌که این پروژه با مفاهیم قبلی که گفته شد اشتباه گرفته نشود نام آن را گذاشته‌اند هسته بیت‌کوین. شما همین‌الان می‌توانید از طریق جاهای مثل «گیت‌هاب» یا خود وب‌سایت بیت‌کوین کل پروژه را دانلود کنید و خط‌به‌خط آن را مطالعه کنید. تقریباً بیشتر ارزهای رمزنگاری‌شده دیگری هم که خلق شده‌اند کدهای بیت‌کوین را گذاشته‌اند پیش روی خودشان و با تغییراتی در آن یک ارز جدید خلق کرده‌اند. البته برخی از این ارزها مانند اتریوم نوآوری‌هایی داشته‌اند که بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. منتها همین‌الان هم اگر به وب‌سایت coinmarketcap بروید می‌بینید که ۱۳۴۰ ارز رمزنگاری‌شده خلق شده که بیشتر آنها ارزش کمی دارند یا اصلا هیچ ارزشی ندارند. بگذارید ساده‌تر بگویم. ایجاد یک ارز رمزنگاری‌شده کار نسبتاً آسانی است. شما می‌توانید هسته بیت‌کوین را دانلود کنید و با تغییرات یا حتی بدون تغییرات، ارزی به نام خود‌تان منتشر کند. فقط می‌ماند بخش سخت ماجرا که بتوانید آدم‌ها را جذب این دستاوردتان کنید! با دانلود هسته بیت‌کوین شما به دو چیز دسترسی دارید: یک کیف پول بیت‌کوینی و نرم‌افزاری برای تبدیل کامپیوترتان به سرور بیت‌کوین. شاید نام «ماینر» به گوشتان خورده باشد. ماینر، یا معدنچی کسانی هستند که سخت‌افزارهایشان را در اختیار شبکه بیت‌کوین قرار می‌دهند که تراکنش‌های بیت‌کوین در آن شبکه انجام شود. این روزها خیلی‌ها هم به تکاپو افتاده‌اند با خریدن ابزارهایی به دنبال استخراج بیت‌کوین بروند. واقعیت این است که اکنون این کسب‌وکار چندان سودده نیست؛ البته برای فروشندگان ابزارهای استخراج این هجوم برای خریدن ابزارها سود خوبی دارد.

ما درباره بیت‌کوین صحبت می‌کنیم نه بیت‌کوین! شما کجا ایستاده‌اید؟

همان‌طور که دیدید بیت‌کوین معنای وسیعی دارد و هرکسی از زاویه دیدی به ماجرا نگاه می‌کند. برخی به دنبال خریدوفروش هستند. برخی سخت‌افزار تهیه می‌کنند که از طریق فعالیت برای شبکه بیت‌کوین پول به دست آوردند. تعدادی هم بر روی برنامه‌نویسی کار می‌کنند و برخی هم سعی می‌کنند روی فناوری بیت‌کوین مطالعه کنند. بهترین انتخاب در رابطه با بیت‌کوین این است که تلاش کنید دانشتان درزمینهٔ فناوری بیت‌کوین را بیشتر و بیشتر کنید. این دانش هنوز جوان است ولی بااین‌حال دانشگاه‌های آمریکایی و اروپایی به‌خوبی شروع به فعالیت کرده‌اند و دستاوردهای خوبی هم داشته‌اند. با یک جست‌وجوی ساده حجم زیادی از اطلاعات در دسترس شما قرار می‌گیرد که می‌توانید از نتایج کارهای آنها استفاده کنید. فرصت را از دست ندهید.