علی قنواتی مدرس کارگاه‌های روزنامه‌نگاری سبک زندگی و روزنامه‌نگاری دیداری که هفته‌های آینده در شهر کتاب برگزار می‌شود، هدف از برپایی این دوره‌ها را پیوند زدن تجربیات عملی روزنامه‌نگاری کشور با داشته‌های تئوریک و تجربه‌های جهانی در این زمینه دانست.
علی قنواتی که کارگاه‌های روزنامه‌نگاری سبک زندگی (Lifestyle Journalism) و روزنامه‌نگاری دیداری (Visual Journalism) به زودی با تدریس وی برگزار می‌شود، دراین‌باره به خبرنگار مهر گفت: این دو کارگاه ذیل عنوان کلی‌تر روزنامه‌نگاری سبک جامع برگزار می‌شود و تلاش بر این است که این مفاهیم جدید و کاربردی در حوزه رسانه به همکاران معرفی شود.
وی ادامه داد: البته این حوزه‌ها به لحاظ عملی و کاری در این سال‌ها در سطح خوبی در رسانه‌ها تجربه شده ولی خلا آموزش روشمند و ادبیات تئوریک در این زمینه احساس می‌شد که به همین دلیل دوره‌های شهر کتاب شکل گرفت تا این تجربه عملی را با دانش تئوریک و همچنین تجربه‌های جهانی پیوند بزنیم.
این روزنامه‌نگار با اشاره به اینکه نخستین تجربه‌های استفاده از این دو سبک در ایران به همشهری جوان در نیمه نخست دهه ۸۰ باز می‌گردد، عنوان کرد: هدف از برپایی این کارگاه‌ها شناسنامه‌دار کردن و روشمند کردن این دو رویکرد پرمخاطب در فعالیت‌های رسانه‌ای کشور است که از طرفی به فراگیرتر شدن آن کمک کند و از سوی دیگر کیفیت فعالیت‌های فعلی مطبوعاتی و رسانه‌ای را در این زمینه یک گام جلو می‌برد.
مؤسس و نخستین سردبیر همشهری جوان در پاسخ به این پرسش که آیا بهتر نبود نهادهای دانشگاهی برای آموزش این مباحث پیشگام می‌شدند، گفت: اینکه نظام آموزش رسمی بخواهد در این زمینه وارد شود، قطعاً مورد استقبال است و من نیز آماده همه نوع همکاری در این زمینه هستم. اما درباره سوال شما باید گفت که متاسفانه فاصله‌ای و حفره‌ای بین تجربیات روزنامه‌نگاری عملی و نظام‌های رسمی آموزش ارتباطات در کشور ما وجود دارد و این مشکل هم از آنجا ناشی می‌شود که به نظر من ارتباط بین حرفه‌ای‌ها و مدرسان و محققان حوزه رسانه به درستی شکل نگرفته است.
وی افزود: در بهترین دوره‌های آموزشی روزنامه‌نگاری که در جهان برگزار می‌شود نیز معمولاً کسی که وظیفه تدریس را برعهده می‌گیرد یک مدرس یا پژوهشگر ارتباطات است که حرفه او تدریس و تحقیق است و قطعاً این کار را بهتر از یک روزنامه‌نگار حرفه‌ای انجام می‌دهد، ولی آنها نیز می‌دانند که بخش بزرگی از حرفه روزنامه‌نگاری مهارت است و مهارت را نمی‌توان با آموزش صرف تئوری منتقل کرد. بنابراین از حرفه‌ای‌های رسانه در طول دوره‌دعوت می‌کنند که تجربه‌هایشان را در اختیار شاگردان قرار دهند که معمولاً ارزش دوره‌ها نیز با همین جلسات خاص سنجیده می‌شود و مثلاً از ابتدای ترم در برنامه درسی اعلام می‌شود با حضور فلانی و فلانی که روزنامه‌نگاران موفق و شناخته شده‌ای هستند.
این فعال رسانه‌ای در توضیح روزنامه‌نگاری سبک زندگی بیان کرد: روزنامه‌نگاری سبک زندگی (lifestyle journalism ) از دهه ۷۰ در جهان پا گرفت و رویکردش را با ابتدا با موضوعاتی چون مد و موسیقی و سپس خوراک، سلامت، زیبایی و .. دنبال کرد. از آن جهت که رویکرد رسانه‌ها و مطبوعات در دنیا به سمت مطالب و خبرهایی است که با زندگی روزمره افراد ارتباط دارد و مخاطبان به دنبال آگاهی‌هایی هستند که بتوانند در زندگی روزمره تصمیم‌های بهتری بگیرند لذا روزنامه‌نگاری سبک زندگی اهمیت روزافزونی می‌یابد که از یک سو ناشی از اقتضائات فرهنگی و اجتماعی و از سوی دیگر متأثر از اقتصاد رسانه است.
قنواتی درباره سابقه این‌گونه روزنامه‌نگاری در کشور گفت: در سال‌های اول دهه ۸۰ ما در همشهری جوان نخستین صفحات سبک زندگی را در قالب ۴ تا ۸ صفحه هفتگی راه‌اندازی کردیم. در آن زمان حتی ترجمه و معادل مناسبی برای لایف‌استایل وجود نداشت که در نهایت به عنوان «سبک زندگی» رسیدیم. همین طور سعی کردیم که آنچه ارائه می‌شود بومی شده باشد و به هیچ عنوان گرته‌برداری از صفحات خارجی مشابه نباشد. به عنوان مثال مطالب و نمونه‌های خوبی در ایام محرم و ماه مبارک رمضان در زمینه سبک زندگی دینی جوانان تولید شد. بعدها همین اصطلاح سبک زندگی دینی مورد استفاده بسیاری قرار گرفت که اصطلاحی بسیار خوب و کاربردی و نشان‌دهنده رویکرد بومی روزنامه‌نگاران و فعالان فرهنگی و رسانه‌ای است.
قنواتی اضافه کرد: و اما سبک روزنامه‌نگاری دیداری یا (visual journalism) اصطلاح تازه‌تری است که برای درک آن باید به جامعیتی که واژه ژورنالیست در فرهنگ رسانه‌ای جهان دارد توجه کرد. در ایران واژه روزنامه‌نگار که ترجمه مستقیم ژورنالیست است معمولاً فقط به دوستانی اطلاق می‌شود که در روزنامه‌ها فعالیت می‌کنند، ولی در دنیا به یک گزارشگر تلویزیونی هم ژورنالیست یا همان روزنامه‌نگار می‌گویند. بنابراین روزنامه‌نگاری دیداری رویکردی است که در همه فعالیت‌های رسانه‌ای از رسانه‌های تصویری و شنیداری تا رسانه‌های دیجیتال و مکتوب نمود دارد و هر جا از فرم‌های تصویری مانند عکس، ویدئو، گرافیک، طرح و … استفاده می‌کنیم در‌واقع با این‌گونه از روزنامه‌نگاری سروکار داریم.
وی با اشاره به این که گرافیک اطلاع‌رسان یا اینفوگرافیک از مهم‌ترین و کامل‌ترین ابزارهای این‌گونه روزنامه‌نگاری است که استفاده از آن در این سال‌ها با استقبال بسیار در رسانه‌های کشور مواجه شده است گفت: زمینه استفاده گسترده و حرفه‌ای از اینفوگرافیک نیز از همشهری جوان در مطبوعات کشور ایجاد شد که برای نخستین بار مانند عکاس و گرافیست، طراح اینفوگرافیک نیز در تیم همکاران مجله داشتیم. البته از آنجا که تجربه‌ای در این زمینه در مطبوعات وجود نداشت برای شروع علاوه بر مطالعه و تمرین گروهی از اینفوگرافیست‌های صنعتی نیز خواستیم که در کنار تیم هنری ما قرار گیرند و تجربیاتشان را در اختیار گرافیست‌های ما قرار دهند.
وی افزود: نکته مشترک این دو رویکرد روزنامه‌نگاری معاصر یکی اصل قرار دادن نیاز مخاطبان به دانستن و انتقال سریع اطلاعات است و دیگری نیاز به وجود روزنامه‌نگارانی است که از حدود فعالیت سنتی روزنامه‌نگاری فراتر رفته و از مهارت‌های مختلفی هم در حوزه متن و محتوا و هم در حوزه فرم برخوردار باشند.
مدرس کارگاه‌های آموزش روزنامه‌نگاری درباره شرایط اجرایی کلاس‌ها نیز توضیح داد: دوره‌ها به مدت ۲ ماه و نیم برگزار می‌شود و هر کارگاه یک جلسه در هفته است. علاقه‌مندان به شرکت در هر دو کارگاه نیمی از شهریه یک کارگاه را نمی‌پردازند و تسهیلاتی چون امکان پرداخت قسطی نیز برای روزنامه‌نگاران و دانشجویان وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد شهر کتاب از برپایی کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی هدف اقتصادی دنبال نمی‌کند بلکه اهداف آموزشی و فرهنگی در اولویت است.
قنواتی در پایان ابراز امیدواری کرد این کارگاه‌ها بتواند به هدف کاربردی خود که آموزش عملی استفاده از این سبک‌ها در مطبوعات و همه رسانه‌ها است، برسد.
