۱. بنده از همین تریبون اعلام میکنم که هیچ گونه ارتباطی با هیچ کدام از عوامل اختلاس اخیر، گذشته و احتمالا آینده ندارم و شدیدا هم اعلام برائت میکنم از این اختلاسگران بد. یک نگاهی به سردر دکان بانک گردشگری در این فضای مجازی بکنید (از اینجا)؛ همینها را نوشتند دیگر. این جوری که هر کی به هر کی داره تهمت میزنه بعید نیست که به زودی جزو شرایط تائید صلاحیت شورای نگهبان اعلام برائت از اختلاس را هم اضافه کنند.
۲. بانک مرکزی یک ضوابطی دارد برای خودش. طبق این ضوابط مدیر عامل و رئیس هیات مدیره باید یک چند سالی سابقه بانکی داشته باشند. حالا گویا مدیر عامل و رئیس هیات مدیره گردشگری نداشتند این شرطها را. از بانک فخیمه مرکزی نامه زدند که این دو نفر را بردارید. آن هم در روزهایی که اگر مشدی حسن بقال را هم یکهو بردارند از جایش ممکن است متهم به دست داشتن در اختلاس ۳ هزار تایی شود؛ آن وقت روابط عمومی باهوش بانک مرکزی خبری میگذارد که نیاز به کشف رمز دارد. (اینجا) بلافاصله رسانهها نتیجه میگیرند بانک گردشگری هم دستی در آتش داشته. چرا؟ چون مدیرانش را بانک مرکزی برکنار کرده. چند ساعت بعد روابط عمومی باهوش بانک مرکزی دوباره میآید و یک خبر دیگر میگذارد که مدیران بانک گردشگری ضوابط بانک مرکزی را رعایت نکردند. (اینجا) بانک گردشگری که حالا آماج حملهها قرار گرفته میگوید که ارتباطی با اختلاس نداشته و اخباری که در رسانهها منتشر شده اشتباه است. (اینجا) آن وقت خبرنگار باهوش فارس از این برداشت میکند که گردشگری نمیخواهد مدیرانش را برکنار کند. (اینجا) آن وقت الف با چوب میزند بر سر مشایی که تو پشت این بانکی که این جوری الُدُرم بلدُرم میکنند. زود باش راستشو بگو. (اینجا) من نه میخواهم از گردشگری دفاع کنم، نه از مشایی، نه از بانک مرکزی، نه از نیروهای زبده رسانهای و ارتباطی و روابط عموی. خواستم یادآوری کنم بعضی وقتها به خود حرفها دقت کنیم و نه گوینده آن. بعضی وقتها پیشفرضهایمان را کنار بگذاریم و بیطرف گوش کنیم فقط.
۳. خیلی از خبرهای مرتبط با این پرونده را میتوانید از اینجا ببینید. اما فارغ از همه اینها یک چیزی که کمتر دیدم مورد توجه قرار بگیرد ابعاد فنی ماجرا بود. چند جایی دیدم متنهای خوبی نوشتند که این اختلاس چگونه اتفاق افتاده است. اما باز حاشیهها بر اصل غلبه کردند.
۴. شفافیت چیزی است که در این روزها به فراموشی سپرده شده. اگر مشایی صاحاب گردشگری است و اگر مشایی مشکلدار است خب بگوئید چه مشکلی دارد؟ خب چرا گذاشتید در راس بماند؟ چرا انقدر نفوذ دارد که میتواند بانک بزند.
۵. طرف داشت یکی را زیر مشت و لگد له میکرد بعد داد میزد کمک کمک. یکی گفت تو که داری میزنیش چرا کمک میخوای؟ گفت گفته اگه پاشم میکشمت. حالا داستان ماست.
۶. عمیقا و شدیدا معتقدم نظام بانکی ما ریشه همه گرفتاریها و همین طور توسعه و پیشرفت ماست. اگر نظام بانکی ما سالم باشد، مطمئنا شاهد پیشرفت در بخشهای دیگر خواهیم بود. البته این رابطه اصلا یک طرفه نیست و نظام بانکی سالم را باید در جایی جست و جو کرد که سالم است. اگر در کشوری فقر بیداد کند و آنگاه در خیابانهای پورشههایی ویراژ بدهند که حدود ۴۵۰ میلیون تومان پولشان باشد چه انتظاری میتوان داشت. منظورم این نیست که ثرتمندان دزدند اما برخی از آدمهای ثروتمند مثل یک علامت سوال متحرکند. آدم دوست دارد بداند این افراد چه ارزشی ایجاد کردهاند که امروز حق دارند ماشین نیم میلیار تومانی سوار شوند؟
۷. در این روزها خیلیها گفتند که باید سامانههای نظارت توسعه یابد. از بانکداری متمرکز و بانکداری الکترونیک و ابزارهای هوش تجاری و چی و چی گفتند. اما یک چیز مهمی که خیلیها هم به آن اشاره کردند این بود که تا زمانی که دولت بخواهد در بازار مالی ( و البته هر بازار دیگری) دخالت کند وضع همین خواهد بود. تا زمانی که دولت به خودش حق میدهد مدیران را جابجا کند و برکنار کند و دوباره جای دیگری بنشاند، و اصلا هم عذرخواهی نکند، همین آش خواهد بود و همین کاسه. تا زمانی که دولت این وسط میان داری میکند باید شاهد اختلاسهای بعدی هم باشیم. شاید اختلاسهای بعدی رسانهای نشود، شاید. اما واقعیتها در دنیای بدون رسانه هم بالاخره وجود دارد.
۸. همه اینها اندیشههای پراکنده من بود. به قول رضا رشیدپور شما را به خدا یک وقت ما را به این اختلاس نچسبانیدها. فعلا منتظریم تا داربی اختلاس را ببینیم که هفته آینده چه خواهد شد: نفت خوزستان و داماش گیلان. یکی نیست بگوید بین این همه تیم تو رفتی طرفدار داماش گیلان شدیم.
پ.ن. این نوشته را نوشته بودم و هنوز دو دل بودم برای نشر آن که دیدم بانک گردشگری اطلاعیه جدیدی منتشر کرد:
همانگونه که در توضیح مورخ ۹۰/۷/۱۱ روابط عمومی بانک مرکزی نیز تصریح شده موضوع تغییرات در بانک گردشگری در جهت رعایت دستورالعمل های بانک مرکزی می باشد که بانک گردشگری نیز مانند سایر بانک های خصوصی کشور خود را ملزم به اجرای قوانین میداند. بانک گردشگری ضمن دادن اطمینان خاطر به کارکنان، مشتریان و سهامداران فهیم خود، بار دیگر تصریح مینماید که این بانک هیچ گونه ارتباط و پروندهای در خصوص پرونده اختلاس اخیر ندارد و همزمانی اعلام تغییرات مدیریتی بانک با اخبار مربوط به اختلاس اخیر کاملا اتفاقی و سوء استفاده از این همزمانی توسط برخی رسانههای گروهی، غیرحرفهای است.
طول میکشد تا یاد بگیریم شفاف حرف بزنیم. طول میکشد. شاید به اندازه زمانی که طول میکشد تا خاوری بیاید. فعلا دعا کنیم خاوری بیاید تا همه وصله پینهها به او نچسبد.